Bio je pobožan Vladimir, pravedan i miroljubiv, kako to sve ide zajedno kod istinskih vitezova. Vlada i područjem danas nam poznate Albanije, srbskom zemljom Tribalijom. U 15. vijeku, po Orbinijevim spisima (Kraljevstvo Slovena, uz neke istine u mnogome i zbrkano djelo), znalo se da se Beograd zvao i Alba, ime koje postoji i u Italiji (prije Rima, Alba Longa na Albanskim planinama Monti Albani), u Njemačkoj, na jugu Francuske, u Engleskoj, itd. Inače se smatra da je sin Eneja, Askanije, junak iz Troje prešao u Italsku oblast i osnovao Alba Longu, potom jedan od njegovih nasljednika, Amulije je svrgnuo brata suvladara Numitora, ubio mu sina, a njegovu ćerku Reu Silviu, da ne bi rodila djecu za nasljednike, postavio je za sveštenicu Veste (vestalka, boginja kućnog ognjišta), jer one nisu smjele imati djecu. Nekim čudom zatrudnila je, a spisi kažu od poganskog boga Marsa, djecu u tajnosti stavila u pletenu korpu, pustila niz rijeku dok ih nije tamo negdje pronašla vučica ispod sedam brežuljaka i podojila. Neki čovjek i žena toga divljeg kraja (pastir Faustul i žena mu Aka Larencija) su ih potom pronašli i usvojili kao svoje. Oni će osnovati grad Rim (753. pne), Romul ubija Rema u prvoj fazi izgradnje gradskih međa gradu daje svoje ime, Roma. Okupljao je okolo sebe uglavnom odmetnike i bandite, stvorio jaku družinu i krenuo u pljačku svojih nemilih predaka. Ubrzo će Alba Longa biti i srušena, valjda i po pravdi Boga. Muškarci rimski su poslije zatrebali i žene, pa je nastalo ono čuveno otimanje od susjeda Sabinjanki, ali poslije među Rimljanima i Sabinjanima će biti dogovoren savez. I stvoren je Rim.
Poput Dačana, Tribala i Singina, pominje se fragmentarno na području Sredozemlja i drugi srodni narodi u to antičko vrijeme što zvanična istorija ignoriše kao bitno, prije svega, pažnjom na neznatno područje Atine i Jonije (sad jugo-zapadne Azije), što se dobrim dijelom nazivalo i Trakijom, zemljom Rasena kao tranzitnim područjem Istoka i Zapada. A o pojmu Rasena se može posebno i naširoko diskutovati no, mi ovdje idemo bitnost s aspekta istinskih Hristovih ratnika poput Jovana Vladimira. O ovom vremenu dosta tog možemo naći i kod Herodota. Jedan od poznatih tribalskih kraljeva je i Sirm (Sirmijum je današnja Sremska Mitrovica). Filip i sin mu Aleksandar (Lesandar Karanović Srbljanin - npr. po Ivanu Gunduliću u njegovom epu ,,Osman“) se u jezgru tih naroda javljaju kao pobunjenici prema srodnicima Tribalima, Trakiji, Iliriku, Sarmatima i drugim. U mnogo istočnih i zapadnih izvora Tribali se označavaju i otvoreno kao narod Srbi, a grb im je vepar pogođen strijelom u razjapljena usta ili u glavu, što je bio i grb habsburške Srbije. Uporedo s tim imaju i grbovi s vučjom glavom kod nekih srodničkih dinastija.
Djed Vladimirov se zvaše Hvalimir, a imađaše tri sina: Petrislava, Dragimira i Miroslava. Petrislav primi na upravu Zetu (Duklju), Dragimir Travuniju (Trebinje) i Hlevnu (Hum), a Miroslav Podgorje. Sveti Vladimir je sin Petrislava, te zavlada Zetom i ostalim predjelima Dalmacije (Dalmati ili Dalmoči ili Dalmočani su takođe veliko srbsko pleme koje je postojalo i postoji još u germanskoj Ližici). Učio je Vladimir i o ratnoj vještini, ali je svo viteštvo spojio sa pobožnošću. Učio je Sveto pismo i bio milosrdan prema siromašnima, bio je voljen od svojih podanika.
Kosara (Teodora) se zaljubila u Vladimira dok je on bio u tamnici i preko oca vladara Samuila (kratkotrajno Samuilovo carstvo u istočnim rodovskim pokrajinama), sina brsjačkog komesa Nikole. Samuilo je jedan od ustanika protiv Romejskog carstva u to vrijeme pred sami raskol hrišćanske crkve i prije dolaska Turaka. Tad česti su bili ustanci srbskog roda protiv Romejskog carstva, a ujedno Srbi su bili i među glavnim nosiocima Romeje, Drugog Rima, čiji je car u to vrijeme bio Vasilije Drugi (Bazilije II Bugaroubica), kako su se zvali čak i moskovski knezovi tog vremena. Kasnije, Samuilovo carstvo će postati teritorija nacionalnih država poput Bugarske i Makedonije, što tada još nije bilo tako. Kosara je izvukla Vladimira iz tamnice i pomoga preko oca da mu se vrati vlast nad njegovim pokrajinama, i duboko u Dalmaciju i u Bosnu oko Trebinja, jer to bješe zemlja njegovih predaka.
Navodno ga zvao na pregovore oko vladavine u grad kod Prespanskoj jezera Vladislav, koji je vladao područjem istočnijih krajeva, buduće Bugarske. On na sastanku zamahnu mačem na Vladimira, ali mu ne mogaše ništa. Plan je bio podmukao, a sve da bi se proširilo sopstveno carstvo i na zapadnije dijelove. Međutim, pravedni i hristoljubivi Vladimir ponudi mu svoj mač da ga ovaj, ako to i hoće, ubije. No, kad mu je Vladislav, koji je prije tog ubio i Kosarinog brata, brata od strica, odsjekao glavu, Vladimir uze svoju odsječenu glavu u ruke, uzjaha konja i pojuri put Crkve, siđe i reče pred Crkvom Hristovom: ,,U ruke tvoje, Gospode, predajem duh svoj!“ I Bogu se predstavio vrlo viteški. Time je i ubica Vladislav beskrajno posramljen, a poginuo je dvije godine kasnije zadobivši koplje u leđa prilikom opsade Drača, kad je upamćeno da je uplašen bježao na konju govoreći da ga spašavaju njegovi vojnici od Vladimira što ga juri, a bio je to anđeo Vladimirova lika.
Jovan Vladimir se smatra i nebeskim zaštitnikom crnogorskog grada Bara, jer tu su mu se nalazili i dvori, ali je zaštitnik i Drača, po grčkim izvorima. Praznuje se 4. juna (22. maja) kao srbski kralj Svetac i mučenik. Žitije i služba su mu prvo napisani na srbskom jeziku, ali je ta varijanta ,,zagubljena i pojavilo se sve to na grčkom jeziku. A onda opet prevođeno na srbski. Sahranjen je u Prespi, a mošti mu prenesene u Drač (Duklja) 1215. godine, potom na Skadar, a od 1995. su u Tirani, u sabornoj crkvi. Vjernici i danas hodočaste do njegovih čudotvornih moštiju. U jutro toga dana ćivot sa svečevim moštima se postavlja nasred crkve pod baldahin i otvara. Nakon jutarnje liturgije sveštenici obnose ćivot tri put oko crkve s pojanjem, dok ih okupljeni narod prati držeći zapaljene svijeće u rukama. Ćivot se zatim postavlja pred crkvu da bi ga vjernici cjelivali, pri čemu im se dijeli pamuk koji je držan u ćivotu od prošlogodišnjeg praznika. Brojne su priče o iscjeljenjima bolesnih i bezdjetnih, kako hrišćana tako i muslimana, nakon molitve kod svečevih moštiju. A kao zaštitnik novog grada Bara, na jugoistoku Crne Gore, sagrađenog na sadašnjoj lokaciji 1976. godine četiri kilometra od starog Bara razorenog u ratu i napuštenog 1878. Za njegov praznik ulicama Bara prolazi svečana litija uz crkvene zastave i ikone, slaveći našeg sveca.
Zatim, i Vladimirov Krst, koji je po predanju onaj na kome se Jovan Vladislav krivo zakleo, a Jovan Vladimir bio pogubljen, tradicionalno se čuva u porodici Andrović iz Veljih Mikulića kod Bara. Po Androvićima, tako je vijekovima i oni navode da je krst od tisovog drveta okovan u srebro u Veneciji u vrijeme kad je narod barskog kraja sve više prelazio na islam (16-18. vijek). Na putu za Veneciju i nazad čuvala ga je velika pratnja. Dug je 45 cm, širine 38 cm, debljine 2,5 cm, a na njegovom donjem kraju je kugla od mesinga u koju se umeće štap kad se krst nosi. Ruski istraživači kažu da kad je u 18. vijeku crkva na Rumiji (kod Skadarskog jezera) srušena, krst je ustupljen narodu ove Krajine da ga čuva. Smatran za zaštitnika plemena i simbol bogate ljetine, pazili su ga kao najveću svetinju i pored toga što su Krajinjani prešli na islam. Po istraživanju Jastrebova i Rovinskog, krst su jednom prilikom od njih oteli pripadnici susjednog plemena Mrkojevića, a kad su i ovi prešli na islam, povjerili su krst na čuvanje svojim pravoslavnim susjedima, porodici Andrović.
U Beogradu je godine 1925. izašla Čitanka o Svetome kralju Jovanu Vladimiru, a sastavio ju je episkop Nikolaj Velimirović. Između ostalog naš vladika Nikolaj, u ovoj predivnoj i vrlo značajnoj Čitanci, piše:
,,Mošti znače moći. Moć svetitelja je velika i za njihova života i u smrti. Često puta svetitelji pokazuju veću moć posle smrti nego za života. To je Božja moć, kojom Bog hoće da objavi i proslavi svetitelje svoje. Da svetiteljske mošti ne trule, to je opšte poznata stvar. Prorok se obraća Bogu i vidovito predskazuje netruležnost svetitelja kad veli: i ne ćeš dati da svetac tvoj vidi trulost (Ps. 16, 10). Devet stotina godina stoje mošti svetoga kralja Vladimira neistrulele; i ne samo neistrulele nego i čudotvorne. Od novijih čuda u manastiru se zna i pamti ovo: Filip Vukčević iz Skadra imao padavicu dugo vremena. Jednom se reši i dođe o slavi u manastir svetoga Vladimira. Molio se svetitelju, da ga spase od te strašne bolesti. I kad se vratio kući, više ga ta bolest nije spopadala. Videći sebe izlečena on je posle - po svome zavetu svake godine posećivao manastir o prazniku. Toliko je bio zavoleo svetitelja i njegov manastir, da je se počeo moliti svetitelju, da umre tu u manastiru. I zaista jedne godine kad je došao o prazniku, tu umre i tu bude sahranjen."
Прођи се Синко.
,,Mošti znače moći. Moć svetitelja je velika i za njihova života i u smrti. Često puta svetitelji pokazuju veću moć posle smrti nego za života. To je Božja moć, kojom Bog hoće da objavi i proslavi svetitelje svoje. Da svetiteljske mošti ne trule, to je opšte poznata stvar. Prorok se obraća Bogu i vidovito predskazuje netruležnost svetitelja kad veli: i ne ćeš dati da svetac tvoj vidi trulost (Ps. 16, 10). Devet stotina godina stoje mošti svetoga kralja Vladimira neistrulele; i ne samo neistrulele nego i čudotvorne. Od novijih čuda u manastiru se zna i pamti ovo: Filip Vukčević iz Skadra imao padavicu dugo vremena. Jednom se reši i dođe o slavi u manastir svetoga Vladimira. Molio se svetitelju, da ga spase od te strašne bolesti. I kad se vratio kući, više ga ta bolest nije spopadala. Videći sebe izlečena on je posle - po svome zavetu svake godine posećivao manastir o prazniku. Toliko je bio zavoleo svetitelja i njegov manastir, da je se počeo moliti svetitelju, da umre tu u manastiru. I zaista jedne godine kad je došao o prazniku, tu umre i tu bude sahranjen."
No comments:
Post a Comment